تفاوت های دمنده و فن : بررسی تفاوت‌های انواع فن و دمنده

تفاوت دمنده و فن موجب می‌شود که هر کدام از این سیستم‌ها کاربردهای منحصر به فرد خود را داشته باشند و در موقعیت‌های مختلف در مراکز تجاری و صنعتی مورد استفاده و بهره‌برداری قرار بگیرند. باید به این نکته اشاره کرد که سیستم‌های تهویه هوای مطبوع برای تامین گرمایش و سرمایش هوا به تجهیزاتی نیاز دارند تا بتوانند به وسیله آنها هوای اطراف خود را تهویه کنند. چرا که چیلرها و بویلرها به خودی خود نمی‌توانند اثر گرمایشی و سرمایشی داشته باشند. بنابراین، این کار را با کمک تجهیزات تهویه هوا انجام می‌دهند. از سوی دیگر، باید اشاره کرد که سیستم‌های تهویه هوا، هوای تازه و مطبوع را در فضاهای داخلی تامین می‌کنند. امروزه تامین تهویه هوای مطبوع و تازه، برای فراهم کردن محیطی مناسب برای انجام فعالیت‌های روزمره زندگی یا پیش بردن اهداف تجاری و صنعتی یکی از اساسی‌ترین و مهم‌ترین نیازها به شمار می‌آید. با توجه به موقعیتی که هر محیط یا ساختمان دارد،فشار و جریان هوای مورد نیاز، برای تامین تهویه هوا از دمنده یا فن استفاده می‌شود. اما باید از خود پرسید که استفاده از انواع دمنده‌ها و فن‌ها در چه شرایطی مناسب است. برای اینکه بدانید کدام یک از این تجهیزات برای تامین تهویه هوای ساختمان مورد نظر شما مناسب هستند، لازم است که با انواع تفاوت دمنده و فن آشنایی کافی داشته باشید. در این نوشته به بررسی مهم‌ترین تفاوت های دمنده و فن خواهیم پرداخت و شما را با ویژگی‌های هر کدام از آنها آشنا خواهیم کرد. اگر شما نیز بین انتخاب دمنده و فن برای ساختمان مورد نظر خود دچار تردید شده‌اید و می‌خواهید که سیستم مناسبی را تهیه کنید، پیشنهاد می‌کنیم که این مطلب را با دقت دنبال نمایید.

تفاوت های دمنده و فن

مهم‌ترین تفاوت های دمنده و فن

آشنایی با تفاوت های دمنده و فن موجب می‌شود تا بتوانید تجهیزات مناسبی را برای تامین تهویه هوای محیط مورد نظر خود که دارای شرایط و موقعیت خاص است، انتخاب کرده و با تهیه و به کارگیری آن، هوای محیط مورد نظر خود را با مصرف کمترین میزان انرژی به راحتی و به صورت مناسب تامین کنید.

تفاوت در نسبیت فشار دمنده‌ها و فن

یکی از اصلی‌ترین و مهم‌ترین تفاوت های دمنده و فن نسبت فشار آنها است. در واقع در فن‌ها معمولاً نسبت فشار تا ۱٫۱۱ است. در حالی که در دمنده‌ها نسبت فشار حداقل ۱٫۱۱ و حداکثر ۱٫۲ است. باید اضافه کرد که نوع دیگری از تجهیزات تهویه کمپرسور نام دارد که در آن نسبت فشار بیش از ۱٫۲ است. بنابراین می‌توان گفت که دمنده‌ها در مقایسه با فن‌ها نسبت فشار بالاتری دارند، اما در مقایسه با کمپرسورها دارای نسبت فشار کمتری هستند. دمنده‌ها برای غلبه بر مقاومت جریان ناشی از قطعاتی مانند کانال‌ها و دمپرها، برای ایجاد جریان هوا ضروری هستند. باید به این نکته توجه داشته باشید که فن‌ها و دمنده‌ها در انواع مختلفی ساخته می‌شوند و هر کدام از آنها با توجه به ویژگی‌های منحصر به فردشان دارای کاربری‌های مخصوص هستند. انتخاب تجهیزات مناسب نقش بسیار مهمی ‌در تامین تهویه هوای مطبوع مناسب و کاهش هزینه‌ها خواهد داشت.

برای اینکه بتوانید با ویژگی‌های فن‌ها و دمنده‌های مختلف آشنایی کافی داشته باشید، در ادامه مطلب به معرفی انواع فن‌ها و دمنده‌ها خواهیم پرداخت و شما را با ویژگی‌های هر کدام از آنها آشنا خواهیم کرد.

انواع فن

انواع فن‌ها

انواع فن‌ها را می‌توان براساس نحوه ایجاد جریان هوا به ۲ دسته‌ی فن‌های گریز از مرکز یا فن‌های سانتریفیوژ و فن‌های محوری یا فن‌های آکسیال ‌دسته‌بندی کرد. باید به این نکته نیز اشاره کرد که انواع فن‌ها نیز به نوبه‌ی خود به چند دسته و نوع طبقه‌بندی می‌شوند. انتخاب فن مناسب برای سیستم تهویه هوا موجب افزایش کارایی آن می‌شود. 

انواع فن سانتریفیوژ

 فن‌های سانتریفیوژی به فن‌های شعاعی، فن‌های منحنی خم به جلو، فن‌های منحنی خم به عقب و فن‌های ایرفول طبقه‌بندی می‌شوند.

فن تاسیساتی گریز از مرکز

فن شعاعی

فن‌های شعاعی با عنوان فن‌های رادیال نیز شناخته می‌شوند. این نوع از فن‌ها هوا را با فشار بالا و جریان متوسط ایجاد می‌کنند. فن‌های شعاعی برای کنترل گرد و غبار، رطوبت و گرما در محیط‌های تجاری و صنعتی مناسب هستند. با استفاده از فن‌های شعاعی میزان مصرف انرژی با ایجاد جریان هوا به میزان قابل توجهی افزایش می‌یابد.

فن‌های منحنی خم به جلو

فن‌های منحنی خم به جلو یا فن‌های فوروارد هوا را با فشار متوسط و جریان بالا تولید می‌کنند. این نوع از فن‌ها برای به کارگیری در سیستم‌های تهویه هوای مطبوع با فشار نسبتاً کم مناسب هستند. به عنوان مثال استفاده از این نوع فن‌ها در ساخت سیستم‌های تهویه هوایی که روی پشت بام قرار می‌گیرند، بسیار متداول است. این نوع از فن‌ها قابلیت کنترل گرد و غبار را دارند، اما استفاده از آنها در محیط‌های صنعتی که دارای شرایط سخت هستند، مناسب نیست. باید به این نکته نیز اشاره کرد که میزان مصرف برق، همراه با ایجاد جریان هوا با استفاده از این نوع فن‌ها به میزان قابل توجهی افزایش می‌یابد.

فن‌های منحنی خم به عقب

فن‌های منحنی خم به عقب با عنوان فن‌های بکوارد نیز شناخته می‌شوند. فن‌های منحنی خم به عقب هوا را با فشار و جریان بالا ایجاد می‌کنند. این نوع از فن‌ها در مقایسه با انواع فن‌های دیگر انرژی کمتری مصرف می‌کنند و بنابراین به کارگیری آنها مقرون به صرفه است. یکی از ویژگی‌های فن‌های منحنی خم به عقب این است که با افزایش جریان هوا دچار فشار بالا نمی‌شوند. استفاده از فن‌های منحنی خم به عقب در ساخت سیستم‌های تهویه هوای صنعتی و همچنین سیستم‌های فورس ایر که جریان هوا را با فشار بالایی تولید می‌کنند، رایج است.

فن‌های ایرفویل

فن‌های ایرفویل یا فن‌های هوابُر هوا را با فشار بالا و جریان بالا ایجاد می‌کنند. این نوع از فن‌ها نیز انرژی کمی ‌مصرف می‌کنند و به کارگیری آنها در طول زمان باعث کاهش هزینه‌های تامین تهویه هوا می‌شود. از فن‌های ایرفویل معمولاً برای تامین تهویه هوا و دور کردن آلودگی‌هایی مانند گازهای سمی‌ و شیمیایی، یا گرد و غبار و ذرات معلق در هوا استفاده می‌شود. همچنین این نوع از فن‌ها در صنعت ساخت هواپیما دارای کاربرد هستند.

انواع فن‌ محوری

فن‌های محوری با عنوان فن‌های آکسیال نیز شناخته می‌شود. فن‌های محوری را نیز می‌توان با توجه به نحوه ایجاد جریان هوا به انواع فن‌های پروانه‌ای، فن‌های محوری تیوبی، و فن‌های محوری پره‌ای طبقه ‌بندی کرد.

فن‌های محوری پروانه‌ای

فن آکسیال پروانه‌ای

فن‌های پروانه‌ای قابلیت ایجاد هوا با فشار کم و جریان بالا را دارند. باید به این نکته اشاره کرد که راندمان فن‌های پروانه‌ای در مقایسه با دیگر فن‌ها پایین‌تر است. از این رو به کارگیری آنها برای تامین تهویه هوا در محیط‌هایی که دمای آنها متوسط است، می‌تواند موثر باشد. در حالی که به کارگیری فن محوری پروانه‌ای در شرایط سخت یا دماهای بالا کارایی چندانی نخواهد داشت. در فن‌های محوری پروانه‌ای، در صورت افزایش فشار استاتیک، جریان هوا به شدت کاهش می‌یابد. از جمله کاربردهای رایج فن‌های محوری پروانه‌ای می‌توان به استفاده از آنها در فن‌های اگزوز، کندانسورهای فضای باز، و برج‌های خنک کننده اشاره کرد.

فن‌های محوری تیوبی

فن‌های محوری تیبوی برای ایجاد هوا با فشار متوسط و جریان بالا مناسب هستند. این نوع از فن‌ها دارای محفظه‌ی استوانه‌ای هستند که فاصله کمی ‌با پره‌های فن دارد که به افزایش جریان هوا کمک می‌کند. فن‌های محوری تیوبی معمولاً در ساخت سیستم‌های تهویه هوا، سیستم‌های اگزوز و سیستم‌های خشک کن مورد استفاده قرار می‌گیرند.

فن‌های محوری پره‌ای

فن‌های محوری پره‌ای نوعی از فن‌های آکسیال هستند که برای ایجاد هوا با فشار بالا و جریان متوسط مورد استفاده قرار می‌گیرند. باید به این نکته اشاره کرد که فن‌های محوری پره‌ای دارای راندمان بالایی هستند. از لحاظ فیزیکی ساختار فن‌های محوری پره‌ای شبیه به فن‌های محوری تیوبی است که برای بهبود عملکرد، پره‌ها به صورت یکپارچه در قسمت ورودی فن قرار می‌گیرند. از جمله کاربردهای رایج فن‌های محوری پره‌ای می‌توان به استفاده از آنها در ساخت سیستم‌های تهویه هوای مطبوع و اگزوز، به ویژه در مواردی که فشار بالا مورد نیاز است، اشاره کرد.

همانطور که می‌بینید فن‌ها دارای انواع مختلفی هستند. با توجه به تنوع زیاد انواع فن‌ها، هنگام انتخاب فن ممکن است دچار سردرگمی ‌شوید. توصیه می‌کنیم با در نظر گرفتن تفاوت های دمنده و فن هنگام انتخاب فن دقت و توجه کافی را به خرج دهید تا سیستمی را انتخاب کنید که برای به کارگیری در موقعیت‌ها و شرایط در مورد نظر شما مناسب باشد.

انواع دمنده

دمنده

دمنده‌ها نوعی از تجهیزات تهویه هوا هستند که بیشتر در محیط‌های تجاری و صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرند. با توجه به اینکه نسبت فشار در دمنده‌ها بالاتر است، دمنده‌ها کاربردهای صنعتی زیادی دارند. دمنده‌ها در مقایسه با فن‌ها می‌توانند جریان هوا با فشار بالاتری را ایجاد کند. همچنین استفاده از دمنده‌ها در کاربردهای خاص صنعتی که نیاز به فشار منفی دارند، موثر است. دمنده‌ها را می‌توان به ۲ دسته اصلی دمنده‌های گریز از مرکز و دمنده‌های جابه‌جایی مستقیم تقسیم بندی کرد.

دمنده تک فاز

ویژگی‌های دمنده‌های گریز از مرکز

می‌توان گفت که دمنده‌های گریز از مرکز شباهت‌هایی فیزیکی با پمپ‌های گریز از مرکز دارند. معمولاً دمنده‌ها دارای یک سیستم دنده برای رسیدن به سرعت بیش از ۱۰,۰۰۰ دور در دقیقه هستند. دمنده‌های گریز از مرکز می‌توانند دارای ساختار چند مرحله‌ای باشند. معمولاً دمنده‌هایی که دارای ساختار و طراحی تک مرحله ای هستند کارایی بیشتری دارند. با این حال دمنده‌های چند مرحله‌ای نیز جریان هوای سریع‌تری را در فشار ثابت ایجاد می‌کنند.

موارد کاربرد دمنده‌های گریز از مرکز

دمنده‌های گریز از مرکز مانند فن‌ها در ساخت سیستم‌های تهویه هوای مطبوع مورد استفاده قرار می‌گیرند. علاوه بر این، با توجه به فشار بالای جریان هوای ایجاد شده توسط دمنده‌ها، از آنها در کاربردهایی مانند تمیز کردن تجهیزات صنعتی و ساخت ماشین آلات و خودروها نیز بهره برده می‌شود. اشکال اصلی در دمنده‌ها این است که هنگامی ‌که مانعی فشار را افزایش دهد، جریان هوا در آنها به سرعت کاهش می‌یابد. به همین دلیل استفاده از آنها در فرایندهایی که احتمال گرفتگی زیاد باشد، به اندازه کافی موثر نخواهد بود.

ویژگی‌های دمنده‌های جابجایی مثبت

دمنده‌های جابجایی مثبت دارای هندسه رتور هستند. این نوع دمنده‌ها جریان هوا را در جهت مورد نظر در فشار بالا هدایت می‌کنند. اگرچه دمنده‌های جابجایی مثبت نسبت به دمنده‌های گریز از مرکز با سرعت کمتری می‌چرخند، اما می‌توانند فشار کافی را برای حذف موانع مسدود کننده در سیستم ایجاد کنند. یکی دیگر از تفاوت‌های مهم دمنده‌های گریز از مرکز با دمنده‌های جابجایی مثبت این است که این نوع از دمنده‌ها معمولاً به جای چرخ دنده توسط تسمه کار می‌کنند.

هنگام انتخاب دمنده یا فن باید به چه مواردی توجه کرد؟

پس از بررسی تفاوت‌های دمنده و فن و شناخت انواع فن‌ها و دمنده‌های صنعتی و ویژگی‌های آنها، می‌توان به کاربردهای منحصر به فرد هر کدام از آنها پی برد. در واقع انواع مختلف فن‌ها و دمنده‌ها معمولاً بر اساس فشار و جریان هوای مورد نیاز در هر فرایند یا برنامه مورد استفاده قرار می‌گیرند. همچنین شرایط ساختمان مورد نظر هنگام انتخاب فن و دمنده به عنوان تجهیزات تهویه هوا مورد توجه قرار می‌گیرد. به عنوان مثال میزان آلودگی و وجود گرد و غبار و ذرات معلق در هوا، یا دمای هوا در محیط مورد نظر در انتخاب فن یا دمنده‌ی مناسب نقش دارد. اگر شما با در نظر گرفتن تفاوت های دمنده و فن اقدام به انتخاب تجهیزات تهویه هوای مناسب بکنید، می‌توانید عملکرد سیستم را بهبود بخشیده و بازده آن را نیز افزایش دهید. به عنوان مثال درایوهای فرکانس متغیر می‌توانند مصرف برق فن‌هایی را که به طور متناوب کار می‌کنند را به صورت چشمگیری کاهش دهند. از این رو توجه به تفاوت های دمنده و فن می‌تواند به کاربران کمک بسیاری در انتخاب سیستم مناسب بکند تا بتوانند با مصرف کمترین میزان انرژی و پرداخت کمترین هزینه، جریان هوای مورد نیاز خود را تامین کنند.

امیدوار هستیم که مطالعه تفاوت های دمنده و فن و آشنایی با انواع فن‌ها و دمنده‌ها و ویژگی‌ها و کاربردهای آنها به شما کمک کند تا سیستم مناسبی را برای موقعیت و مکان مورد نظر خود انتخاب و تهیه کنید. در صورتی که در مورد تفاوت های دمنده و فن سوالی برای شما مطرح شده است، می‌توانید آن را بیان کرده و از راهنمایی‌های مشاوران و کارشناسان ما بهره‌مند شوید. همچنین اگر نظری در مورد تفاوت های دمنده و فن دارید، خوشحال می‌شویم که آن را با ما در میان بگذارید.

منبع: ny-engineers