انواع فن های صنعتی مختلفی برای پیشبرد فرآیندهای تولیدی و صنعتی در مراکز تجاری و کارخانهها مورد استفاده و بهرهبرداری قرار میگیرند. هر کدام از انواع مختلف فن های صنعتی دارای طراحی و ساختار منحصر به فرد خود هستند و به همین دلیل با توجه به ویژگیهایشان کاربردهای خاص خود را در فرایندهای صنعتی دارند. باید گفت که انواع فن های صنعتی نقش بسیار مهمی در پیشبرد فرایندهای مختلف، در مراکز تجاری و صنعتی دارند. در واقع فنهای صنعتی در طیف وسیعی از شاخههای صنعت به کار برده میشوند. به عنوان مثال از انواع فن های صنعتی در صنعت داروسازی، مدیریت پسماند و زباله، تولید شیشه، تولید مواد غذایی، صنعت پتروشیمی و … استفاده میشود. شما میتوانید از انواع فن های صنعتی در اندازههای بسیار کوچک تا اندازههای بسیار بزرگ تهیه میشوند، برحسب نیاز خودتان انتخاب کنید. در واقع نکتهی مهم این است که بتوانید فنی را انتخاب کنید که برای به کارگیری در موقعیت و شرایط مورد نظر شما مناسب باشد. در این صورت خواهید توانست جریان هوای مورد نیاز خود را با استفاده از یک فن صنعتی مناسب به راحتی تامین کنید.
باید این سوال را از خود پرسید که انواع فن های صنعتی مختلف چه تفاوتهایی با یکدیگر دارند و کاربردهای آنها با توجه به ویژگیهای منحصر به فرد آنها چیست؟ آشنایی با انواع فن های صنعتی و کاربردها و ویژگیهای هر کدام از آنها به شما کمک خواهد کرد تا بتوانید فن مناسبی را برای خود انتخاب و تهیه کنید. در این نوشته به معرفی انواع فن های صنعتی و بررسی ویژگیهای منحصر به فرد هر کدام از آنها خواهیم پرداخت و شما را با کاربردهای آنها آشنا خواهیم کرد. در صورتی که میخواهید اطلاعات مفیدی در این زمینه کسب کنید، پیشنهاد میکنیم که این مطلب را با دقت دنبال نمایید.
همانطور که گفته شد امروزه شرکتها و سازندههای سیستمهای صنعتی اقدام به طراحی و ساخت انواع مختلفی از فن های صنعتی در مدلها، طرحها و اندازههای متنوع میکنند. متفاوت بودن ویژگیهای فنهای صنعتی باعث میشود که هر کدام از آنها برای به کارگیری در موقعیت و شرایط خاصی مناسب باشند. برای مثال فنهای دمنده صنعتی و فنهای استخراج کننده ( فن اگزوز ) بسته به کاربردشان میتوانند در اشکال مختلفی ساخته شوند. برای هرچه روشنتر کردن این مسئله میتوان به فنهایی صنعتی اشاره کرد که ساختارشان به گونهای است که برای به کارگیری به منظور پاکسازی هوا و دور کردن گازهای خطرناک و ذرات معلق در هوا، یا گرد و غبار در محیطهای کاری مناسب هستند. ساختار منحصر به فرد این فنها باعث میشود که جریان هوای ایجاد شده، فشار جریان هوا، نحوه توزیع و انتقال هوا و … در انواع فنها متفاوت از یکدیگر باشند.
برخی از فنهای صنعتی برای به کارگیری در شرایط خاص، مانند دمای بسیار بالا، طراحی و ساخته میشوند. برخی از آنها نیز دارای مقاومت بالایی در برابر رطوبت یا مواد شیمیایی و خورنده هستند. انواع فن صنعتی را با توجه به ساختارشان میتوان به فنهای سانتریفیوژ یا فنهای گریز از مرکز، فنهای آکسیال، فنهای فشار بالا، فنهای چند پرهای، فنهای صنعتی با انحنای خم به عقب، فنهای ورقهای خم به عقب و فنهای ایروفویل خم به عقب دسته بندی کرد.
فنهای سانتریفیوژ یا فنهای گریز از مرکز نوعی از فنهای دمنده صنعتی هستند که کاربردهای فراوانی در مراکز تجارتی و صنعتی دارند. فنهای گریز از مرکز جریان هوا را به صورت شعاعی در آورده و آن را به سمت بیرون انتقال میدهند. به کارگیری فنهای صنعتی سانتریفیوژی در محیطهایی که دارای دمای بالا و همچنین فشار زیاد هستند، میتواند مناسب و موثر باشد. فنهای گریز از مرکز این قابلیت را دارند که جریان هوای قویتر و پایدارتری را نسبت به فنهای محوری یا فنهای آکسیال تولید کنند. جریان گاز یا هوا در فن سانتریفیوژی به وسیله نیروی گریز از مرکز ایجاد میشود. فنهای سانتریفیوژ یا فنهای گریز از مرکز جریان هوا را در جهت عمود بر محور گردش پروانه به بیرون انتقال میدهند. به دلیل همین ویژگی است که به کارگیری آنها در شرایطی که فشار بالا است، موثر خواهد بود. هوای ورودی به صورت موازی با محور گردش پروانه وارد فن سانتریفیوژی میشود و با حرکت شعاعی به سمت پیرامون پروانه و نوک بالکهای فن حرکت میکند.
فنهای سانتریفیوژی برای به کارگیری در آن دسته از محیطهایی که درصد آلودگی هوا در آنها بالا است، بسیار مناسب هستند. همچنین برخی از فنهای سانتریفیوژی صنعتی به گونهای ساخته میشوند که قابلیت به کارگیری در دماهای بالا را داشته باشند. از این رو انتخاب فنهای گریز از مرکز در فشار بالا و همچنین حرارت زیاد میتواند گزینه خوبی باشد. باید گفت که مهمترین ویژگی فنهای سانتریفیوژی توانایی آنها در غلبه بر افت فشار استاتیک بالا در سیستمهای دارای کانال است.
از کاربردهای فن گریز از مرکز میتوان به استفاده از آنها در سیستمهای کنترل آلودگی هوا، کنترل گرد و غبار، سیستمهای تهویه هوای مطبوع و کورهها اشاره کرد.
فنهای سانتریفیوژ در انواع و مدلهای مختلفی ساخته میشوند. انواع اصلی فنهای سانتریفیوژ را میتوان به فنهای سانتریفیوژ با پروانه خم به جلو یا فوروارد، فن سانتریفیوژی با پروانه خم به عقب یا بکوارد، و فن سانتریفیوژی با پروانه شعاعی یا رادیال دسته بندی کرد.
انواع فنهای سانتریفیوژی دارای چند قطعه اصلی مشترک هستند. در فنهای سانتریفیوژی یک حلزونی وجود دارد که پروانه داخل آن قرار میگیرد. پروانه قسمت اصلی هواکش یا فن است که وظیفه اصلی به جریان انداختن هوا را به عهده دارد. الکتروموتور نیز به عنوان نیروی محرکه پروانه عمل میکند. یک صفحه برشی نیز وجود دارد که در قسمت دهانه خروجی هواکش قرار میگیرد و از ورود هوای تخلیه شده به داخل حلزونی جلوگیری به عمل میآورد. همچنین یک قیف در قسمت دهانه ورودی هواکش فن قرار داده میشود تا به افزایش بازده فن کمک کند.
یکی دیگر از مهمترین انواع فن های صنعتی فن آکسیال است که با عنوان فن محوری نیز شناخته میشود. در فنهای محوری جریان هوا در جهت محور پروانه است. فنهای محوری قابلیت تولید جریان هوایی با فشار کم و حجم بالا را دارند. این ویژگی باعث میشود که فنهای آکسیال برای انتقال هوا از فضایی به فضایی دیگر در محیطهای مختلف تجاری و صنعتی مناسب باشند. به طور معمول بازده فنهای اکسیال بین ۷۰ الی ۸۰ درصد است. برخی از فنهای اکسیال صنعتی نیز بازده ۹۰ درصدی دارند.
فنهای آکسیال نیز در طرحها و مدلهای مختلف ساخته شده و در اختیار کاربران قرار میگیرند تا در فرایندها و موقعیتهای مختلف مورد استفاده قرار بگیرد. انواع اصلی فنهای آکسیال یا فنهای محوری را میتوان به فن پروانهای لوله محوری و فن پره محوری دستهبندی کرد.
از مهمترین کاربردهای انواع فنهای آکسیال میتوان به استفاده از آنها به منظور انتقال هوا از فضایی به فضایی دیگر، برنامههای کاربردی چند منظوره، خنک کنندگی فضاهای محدود مانند مراکز داده اطلاعات و سیستمهای کامپیوتری و تامین تهویه و سرمایش فضاهای بزرگتر مانند کارگاهها و سولهها اشاره کرد.
فن بکوارد یا فن سانتریفیوژی با پروانه خم به عقب نوعی از فن سانتریفیوژی است که پرههای آن به سمت عقب خمیدگی دارند و در خلاف جهت چرخش پروانه قرار میگیرند. ساختار منحصر به فرد فنهای بکوارد یا فنهای سانتریفیوژ با پروانه خم به عقب کمک میکند تا این فنها بازده بیشتری نسبت به فنهای خم به جلو داشته باشند. همچنین فنهای بکوارد هنگام روشن شدن و چرخش پروانهها صدای کمتری ایجاد میکنند. باید گفت که در فنهای سانتریفیوژی با پروانه خم به عقب، توان واقعی با توان محاسباتی تقریباً برابر است. فنهای سانتریفیوژی خم به عقب برای دور کردن آلودگیها و حذف گرد و غبار و ذرات معلق در هوا بسیار مناسب هستند. بیشتر فنهای سانتریفیوژی خم به عقب دارای طراحی جمع و جور و انعطاف پذیری هستند. فنهای بکوارد معمولاً در فرایندهایی با فشار بالای استاتیک مورد استفاده قرار میگیرند. باید گفت که فنهای بکوارد از فنهای صنعتی بسیار کارآمد به شمار میآیند.
فن خم به عقب لامینا نیز دارای تیغههای متمایز به عقب است و به عنوان بلوور یا فن دمنده نیز شناخته میشود. این نوع از فنها برای تامین تهویه هوا و کنترل آلودگی در محیطهای صنعتی و همچنین دور کردن گرد و غبار سبک بسیار مناسب هستند. فنهای خم به عقب لامینا را میتوان در طیف گستردهای از فرایندهای تجاری و صنعتی مورد استفاده قرار داد. باید گفت که با اینکه ساختار فنها و دمندهها با یکدیگر شباهتهایی دارد، اما نحوه به گردش درآوردن هوا در آنها متفاوت است. در واقع دمندهها هوا را تنها در یک جهت یا نقطه خاصی به گردش در آورده و آن را از مکانی به مکان دیگر انتقال میدهند. از دمندهها به طور گسترده در ساخت لوازم الکتریکی مانند سیستمهای تهویه هوای مطبوع، مایکروویو، کوره، و غیره استفاده میشود. ساختار دمندهها به گونهای است که میتوانند حجمی از گاز یا هوا را در فشار متوسط به حرکت در آورند. باید اضافه کرد که دمندهها از فشار بیشتری برای تولید میزان بالایی از هوا یا گاز استفاده میکنند. دمندهها نیز در اندازهها و مدلهای مختلف ساخته میشوند. به صورت کلی میتوان گفت که دمندهها از لحاظ اندازه معمولاً در مقایسه با فنهای بزرگتر هستند. قطعات اصلی به کار رفته در ساخت دمنده عبارت هستند از فن، پوشش بیرونی، ورودی و خروجی.
فن ایرفویل یا فن هوابُر نوعی از فن سانتریفیوژی است که به دلیل ایجاد جریان هوای یکنواخت، در مقایسه با انواع فنهای سانتریفیوژی دیگر راندمان کاری بالاتری دارد. یکی از مزیتهای این نوع از فنهای صنعتی این است که هنگام کار صدای کمتری تولید میکنند. باید اضافه کرد که برخی از فنهای ایرفویل دارای بازده ۹۲ درصدی هستند. از طرف دیگر این نوع از فنهای صنعتی مقاومت بسیار بالایی دارند و میتوانند با سرعت بسیار بالایی بچرخند و در فشار استاتیکی بالا مورد استفاده قرار بگیرند. این فنها برای ایجاد جریان هوا در محیطهای تجاری و صنعتی و تامین تهویه و همچنین دور کردن آلودگی و گازهای خطرناک به منظور تامین تهویه در محیطهای عمومی، مورد استفاده قرار میگیرند. یکی دیگر از ویژگیهای فنهای سانتریفیوژ با پروانه ایرفویل این است میتوان از آنها در سیستمهایی که مقاومتشان متغیر است، استفاده کرد.
قسمت جلویی فن ایر فول لبه حمله نامیده میشود که اولین محل تماس با هوا است و از نظر طراحی ظرافت و حساسیت بالایی دارد. قسمت انتهایی با عنوان لبه فرار نامیده میشود که مانند یک لبه تیز است که در آن هوای قسمت بالایی و قسمت پایینی به یکدیگر میرسند. روی فن با عنوان سطح رویین یا انحنای رویی و قسمت زیر آن با عنوان سطح زیرین یا انحنای زیری نامیده میشود. با توجه به طراحی و شکل خاص پروانه در این نوع از فنها، معمولاً هزینه خرید آنها بیشتر از انواع فنهای سانتریفیوژی دیگر است. از کاربردهای این نوع از فن میتوان به استفاده از آنها در بال و ملخ هواپیماها نیز اشاره کرد. در واقع فنهای سانتریفیوژی ایرفول جایگاه ویژهای در مهندسی هوا فضا دارند.
انواع مختلف فن های صنعتی علاوه بر این که دارای اندازهها و مدلهای گوناگون هستند، در ساخت آنها از مواد و جنسهای مختلف نیز استفاده میشود. برخی از فنهای صنعتی از جنس فلز گالوانیزه ساخته میشوند که دارای مقاومت بالایی هستند. در ساخت برخی دیگر از فنهای صنعتی از موادی استفاده میشود تا فن خاصیت ضد زنگ بودن داشته یا در برابر مواد شیمیایی و خورنده مقاوم باشد. ممکن است برخی دیگر از فنهای صنعتی نیز از جنس پلاستیک مرغوب ساخته شوند. فنهای پلاستیکی به دلیل انعطاف پذیری و داشتن خاصیت ارتجاعی، آسیبپذیری کمتری دارند. هر کدام از انواع فنهای صنعتی دارای ویژگیهای منحصر به فرد خود هستند و کاربران باید به این نکته توجه داشته باشند که کدام یک از فنها برای به کارگیری در فرایند و موقعیت مورد نظر آنها مناسب خواهد بود.
امیدوار هستیم که آشنایی با انواع مختلف فن های صنعتی و ویژگیها و کاربردهای آنها به شما کمک کند تا فن مناسبی را برای موقعیت و مکان مورد نظر خود انتخاب و تهیه کنید. در صورتی که در مورد انواع مختلف فن های صنعتی سوالی برای شما مطرح شده است میتوانید آن را بیان کرده و از راهنماییهای مشاوران و کارشناسان ما بهرهمند شوید. همچنین اگر نظری در این مورد دارید، خوشحال میشویم که آن را با ما در میان بگذارید.
منبع: wdbgroup